L.dz. 127/MPORIA/2025
Kraków,16 stycznia 2025r.
OPINIA nr ZR 299
Zespołu Rzeczoznawców
przy Radzie Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP
Treść pytania:
Proszę o ustalenie czy użytki Lzr (grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych) należy traktować tak samo jak grunty leśne (Ls) w odniesieniu do § 271 ust. 8 i 8a Warunków technicznych?
Podstawa prawna:
[1] Obwieszczenie Ministra Rozwoju i Technologii w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. 2022.1225 z dnia 2022.06.09 z późn. zm.).
§ 271. Ust. 8. Najmniejszą odległość budynków ZL, PM, IN od granicy (konturu) lasu, rozumianego jako grunt leśny (Ls) określony na mapie ewidencyjnej lub teren przeznaczony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego jako leśny, przyjmuje się jako odległość ścian tych budynków od ściany budynku ZL z przekryciem dachu rozprzestrzeniają-cym ogień.
Ust. 8a. Najmniejsza odległość budynków wymienionych w § 213, wykonanych z elementów nierozprzestrzeniających ognia, niezawierających pomieszczeń zagrożonych wybuchem oraz posiadających klasę odporności pożarowej wyższą niż wymagana zgodnie z § 212, od granicy (konturu) lasu zlokalizowanej na:
1) sąsiedniej działce – wynosi 4 m,
2) działce, na której sytuuje się budynek – nie określa się
– jeżeli teren, na którym znajduje się granica (kontur) lasu, przeznaczony jest w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego pod zabudowę niezwiązaną z produkcją leśną, a w przypadku braku planu miejscowego – grunty leśne są objęte zgodą na zmianę przeznaczenia na cele nieleśne uzyskaną przy sporządzaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, które utraciły moc na podstawie art. 1 lit. a ustawy z dnia 21 grudnia 2001 r. o zmianie ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. poz. 1804) oraz art. 87 ust. 3 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2022 r. poz. 503).
[2] Obwieszczenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 29 stycznia 2024 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii w sprawie ewidencji gruntów i budynków Dz.U. 2024 poz. 219.
§ 8. Ust. 1. Użytki gruntowe wykazywane w ewidencji dzielą się na następujące grupy:
1) grunty rolne;
2) grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzewione;
3) grunty zabudowane i zurbanizowane;
4) grunty pod wodami;
5) tereny różne.
(…)
§ 9. Ust. 1. Grunty rolne, o których mowa w § 8 ust. 1 pkt 1, dzielą się na:
1) użytki rolne, do których zalicza się:
(…)
f) grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, oznaczone symbolem Lzr,
(…)
Ust. 2. Grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzewione, o których mowa w § 8 ust. 1 pkt 2, dzielą się na:
1) lasy, oznaczone symbolem Ls;
2) grunty zadrzewione i zakrzewione, oznaczone symbolem Lz;
(…)
Załącznik nr 1
ZALICZANIE GRUNTÓW DO POSZCZEGÓLNYCH UŻYTKÓW GRUNTOWYCH
- Zasady zaliczania gruntów do poszczególnych użytków gruntowych zawiera poniższa tabela:
(…)
[3] USTAWA z dnia 28 września 1991 r. o lasach, Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
21 marca 2024 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o lasach Dz.U. 2024 poz. 530, 1473.
Art. 3. Lasem w rozumieniu ustawy jest grunt:
1) o zwartej powierzchni co najmniej 0,10 ha, pokryty roślinnością leśną (uprawami leśnymi) – drzewami i krzewami oraz runem leśnym – lub przejściowo jej pozbawiony:
a) przeznaczony do produkcji leśnej lub
b) stanowiący rezerwat przyrody lub wchodzący w skład parku narodowego albo
c) wpisany do rejestru zabytków;
2) związany z gospodarką leśną, zajęty pod wykorzystywane dla potrzeb gospodarki leśnej: budynki i budowle, urządzenia melioracji wodnych, linie podziału przestrzennego lasu, drogi leśne, tereny pod liniami energetycznymi, szkółki leśne, miejsca składowania drewna, a także wykorzystywany na parkingi leśne i urządzenia turystyczne.
[4] Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 11 września 2024 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o ochronie przyrody Dz.U. 2024 poz. 1478
Art. 5. Użyte w ustawie określenia oznaczają:
27) zadrzewienie – pojedyncze drzewa, krzewy albo ich skupiska niebędące lasem w rozumieniu ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2024 r. poz. 530) lub plantacją, wraz z terenem, na którym występują, i pozostałymi składnikami szaty roślinnej tego terenu;
27a) plantacja – uprawę drzew lub krzewów o zwartej powierzchni co najmniej 0,1 ha, założoną w celu produkcyjnym;
[5] Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych Dz. U. z 2024 r. poz. 82.
Art. 2. Ust. 2. Gruntami leśnymi, w rozumieniu ustawy, są grunty:
1) określone jako lasy w przepisach o lasach;
2) zrekultywowane dla potrzeb gospodarki leśnej;
3) pod drogami dojazdowymi do gruntów leśnych.
Opinia Zespołu Rzeczoznawców przy MPOIA:
W § 271 ust. 8 rozporządzenia MI w sprawie warunków technicznych [1] określony został wymóg odległości budynków „od granicy (konturu) lasu, rozumianego jako grunt leśny (Ls) określony na mapie ewidencyjnej lub teren przeznaczony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego jako leśny”.
Z kolei § 271 ust. 8a rozporządzenia MI w sprawie warunków technicznych [1] określony został wymóg odległości „od granicy (konturu) lasu” bez podania w ust. 8a oznaczenia użytku gruntowego (Ls), jednak kontynuacja numeracji jako ust. 8a i identyczne brzmienie tego zapisu świadczą o odniesieniu się w tym zakresie do § 271 ust. 8.
Dlatego zarówno w ust. 8 jak i ust. 8a § 271 określony jest wymóg odległości budynków od użytku gruntowego rozumianego jako grunt leśny (oznaczony na mapie ewidencyjnej jako Ls).
W rozporządzeniu MRPiT w sprawie ewidencji gruntów i budynków [2] w § 8. Ust. 1. oraz § 9. ust. 1.
i ust. 2, a także w załączniku nr 1 do rozporządzeniu MRPiT [2]:
- grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, oznaczone symbolem (Lzr) zaliczone są do odrębnej kategorii jako użytki rolne,
- natomiast lasy oznaczone symbolem (Ls) oraz grunty zadrzewione i zakrzewione, oznaczone symbolem (Lz) zaliczone są jako grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzewione.
Zgodnie z Załącznikiem nr 1 do rozporządzenia MRPiT w sprawie ewidencji gruntów i budynków [2]:
- do gruntów zadrzewionych i zakrzewionych na użytkach rolnych oznaczanych jako (Lzr) zalicza się grunty, będące enklawami lub półenklawami użytków rolnych, na których znajdują się śródpolne skupiska drzew i krzewów lub tylko drzew, w wieku powyżej 10 lat, niezaliczone do lasów lub sadów.
natomiast:
- przez grunty leśne/lasy oznaczane jako (Ls) rozumie się grunty określone jako „las” w Ustawie o lasach [3], gdzie lasem w rozumieniu Ustawy [3] jest grunt:
1) o zwartej powierzchni co najmniej 0,10 ha, pokryty roślinnością leśną (uprawami leśnymi) – drzewami i krzewami oraz runem leśnym – lub przejściowo jej pozbawiony:
a) przeznaczony do produkcji leśnej lub
b) stanowiący rezerwat przyrody lub wchodzący w skład parku narodowego albo
c) wpisany do rejestru zabytków;
2) związany z gospodarką leśną, zajęty pod wykorzystywane dla potrzeb gospodarki leśnej: budynki i budowle, urządzenia melioracji wodnych, linie podziału przestrzennego lasu, drogi leśne, tereny pod liniami energetycznymi, szkółki leśne, miejsca składowania drewna, a także wykorzystywany na parkingi leśne i urządzenia turystyczne.
Definicja terminu „zadrzewienie” zawarta jest także w Ustawie o ochronie przyrody [4] jako pojedyncze drzewa, krzewy albo ich skupiska niebędące lasem w rozumieniu Ustawy o lasach [3], a Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych [5] analogicznie definiuje grunty leśne jako określone jako lasy w przepisach o lasach, zrekultywowane dla potrzeb gospodarki leśnej oraz grunty pod drogami dojazdowymi do gruntów leśnych.
Wnioski:
Zgodnie z powyżej cytowanymi zapisami rozporządzenia MRPiT [2] „Grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych – Lzr” i „Lasy – Ls” są to całkowicie różne rodzaje gruntów, dodatkowo zaliczane do różnych kategorii użytków gruntowych jako „Grunty rolne” i „Grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzewione”.
Rozporządzenie MI w sprawie warunków technicznych [1] w § 271 ust. 8 i ust. 8a określa wymóg odległości budynków jedynie „od granicy (konturu) lasu, rozumianego jako grunt leśny (Ls) określony na mapie ewidencyjnej lub teren przeznaczony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego jako leśny”. W przepisie tym nie ma mowy o „Gruntach zadrzewionych i zakrzewionych na użytkach rolnych (Lzr)”, a więc mimo występowania drzew i krzewów na terenie Lzr, nie stanowi on użytku gruntowego podlegającego wymogom § 271 ust. 8 i ust. 8a rozporządzenia MI w sprawie warunków technicznych [1].
(KS)
arch. Wojciech Dobrzański
Koordynator Zespołu Rzeczoznawców
przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP
arch. Marek Kaszyński
Przewodniczący Rady
Małopolskiej Okręgowej IARP
Niniejszy dokument nie stanowi oficjalnej wykładni przepisów prawa i nie może być stosowany jako podstawa prawna do rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach. Opinie i propozycje zawarte w stanowiskach Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP należy traktować jako materiał pomocniczy.