Kraków, 23 maja 2022 r.
Opinia nr ZL-06
Zespołu ds. Legislacji
przy Radzie Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP
Treść pytania:
zwracam się do Państwa z prośbą o zajęcie stanowiska w poniższej sprawie:
Uzyskałam pozwolenie na budowę dla inwestycji pn.: „Budowa budynku biurowo-usługowego B z garażem podziemnym, na działce nr 112/36 obręb 068 przy ul. Marynarki Polskiej 195 (poprzednio ul. Jana z Kolna)
w Gdańsku”. Dla przedmiotowej inwestycji wydano decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach przedsięwzięcia,
w której nie stwierdzono potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Po uzyskaniu decyzji o pozwoleniu na budowę, w związku z tym, iż byliśmy jedyną stroną w postępowaniu, zwróciłam się z wnioskiem o nadanie ostateczności decyzji w dniu następującym jej wydanie. Organ wydający decyzję
o pozwoleniu na budowę odmówił wydania ostateczności decyzji twierdząc, iż musi zastosować w tym przypadku przepis art. 72 ust. 1 i 6 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko i wywiesić obwieszczeniem decyzję na minimum 14 dni dając jednocześnie po tym terminie 7 dni ewentualnym stronom na zapoznanie się z materiałem dowodowym. Dopiero po upływie 21 dni + 5 dni na ewentualny spływ korespondencji będzie możliwe nadanie ostateczności decyzji o pozwoleniu na budowę. Proszę o informację czy, skoro cała procedura dotycząca ww. ustawy została przeprowadzona na etapie uzyskiwania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, organ administracji jest uprawniony do wstrzymania nadania ostateczności decyzji o pozwoleniu na budowę? Jeśli tak to na jakiej podstawie? Czy sprawa wygląda inaczej, jeśli decyzja wymagałaby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko?
Podstawa prawna:
[1] Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 2351 z późn. zm.).
[2] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 września 2019 r. – w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz.U. z 2019 r. poz. 1839).
[3] Ustawa z dnia 3 października 2008 r. – o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1029 z późn. zm.).
[4] Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 735 z późn. zm.)
Opinia Zespołu ds. Legislacji:
Zgodnie z art. 28. ust. 1 i 1a, ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane[1], roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę, którą wydaje organ administracji architektoniczno-budowlanej.
Art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy – Prawo budowlane[1] mówi cyt. „Decyzja o pozwoleniu na budowę lub rozbiórkę obiektu budowlanego może być wydana po uprzednim:
1) przeprowadzeniu oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko albo oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000, jeżeli jest ona wymagana przepisami ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko; […]”
Wstępną ocenę, czy dane przedsięwzięcie inwestycyjne może oddziaływać na środowisko przeprowadza się na postawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 września 2019 r. – w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko[2].
Rozporządzenie to określa rodzaje przedsięwzięć:
- mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko,
- mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko,
oraz przypadki, w których zmiany dokonywane w obiektach są kwalifikowane jako przedsięwzięcia, mogące zawsze znacząco lub potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko.
Jeżeli przedsięwzięcie inwestycyjne literalnie jest wymienione w w/w Rozporządzeniu[2], zgodnie z art. 71 ust. 2 ustawy z dnia 3 października 2008 r. – o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko[3] – wymaga uzyskania decyzji
o środowiskowych uwarunkowaniach, które określa środowiskowe uwarunkowania realizacji przedsięwzięcia.
W art. 72 ust. 1 ustawy – o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko[3], w punktach od 1 do 28, ustawodawca ustalił katalog decyzji, koncesji, pozwoleń i zezwoleń, przed wydaniem których wymagane jest uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.
W katalogu tym w pkt 1, uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jest wymagane m.in. przed wydaniem cyt. „decyzji o pozwoleniu na budowę, decyzji o zatwierdzeniu projektu zagospodarowania działki lub terenu lub projektu architektoniczno-budowlanego oraz decyzji o pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych – wydawanych na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz.U. z 2020 r. poz. 1333, z późn. zm.); […]”
W dalszej kolejności, na podstawie art. 35 ust. 9 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane[1], w odniesieniu do decyzji o pozwoleniu na budowę, które zostały poprzedzone decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach, ma zastosowanie przepis art. 72 ust. 6 i 6a ustawy z dnia 3 października 2008 r. – o udostępnianiu informacji
o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko[3].
Należy tutaj zaznaczyć, że nie ma znaczenia czy wydana decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach, dla realizacji przedsięwzięcia stwierdziła potrzebę przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko czy brak takiej potrzeby, sam fakt wydania tej decyzji jest tutaj istotny.
Wobec powyższego organ administracji architektoniczno-budowlanej na podstawie wcześniej wspomnianego art. 72 ust. 6 ustawy z dnia 3 października 2008 r. – o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko[3], po wydaniu decyzji
o pozwoleniu na budowę, niezwłocznie po jej wydaniu, jest obligowany podać do publicznej wiadomości zgodnie
z art. 49 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego[4], w formie publicznego obwieszczenia lub w innej formie publicznego ogłoszenia zwyczajowo przyjętej w danej miejscowości, informacje
o wydanej decyzji i o możliwościach zapoznania się z jej treścią oraz z dokumentacją sprawy, a także udostępnia na okres 14 dni w Biuletynie Informacji Publicznej (BIP) na stronie podmiotowej urzędu treść tej decyzji.
Treść art. 72 ust. 6 ustawy – o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa
w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko[3], ma istotne znaczenie w związku
z uprawnieniami organizacji ekologicznych i stron postępowania, które zostały ustanowione w art. 89g tej ustawy, cyt.:
„Art. 86g.
1. Organizacji ekologicznej powołującej się na swoje cele statutowe, jeżeli prowadzi ona działalność statutową
w zakresie ochrony środowiska lub ochrony przyrody przez minimum 12 miesięcy przed dniem wszczęcia postępowania w sprawie zezwolenia na inwestycję, także w przypadku gdy nie brała ona udziału w postępowaniu prowadzonym przez organ pierwszej instancji, lub stronie postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach służy prawo do wniesienia odwołania od zezwolenia na inwestycję, poprzedzonego decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach wydaną w postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa. W postępowaniu odwoławczym organizacja ekologiczna uczestniczy na prawach strony.”
Wobec powyższego, na mocy art. 89g ust. 4 ustawy, wskazane podmioty mają możliwość wniesienia odwołania od decyzji, przy czym termin na wniesienie odwołania rozpoczyna swój bieg 14 dni liczone od dnia upływu okresu 14 dni udostępnienia treści w BIP.
Natomiast art. 72 ust. 6a ustawy – o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa
w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko[3], doprecyzował m.in. termin udostępnienia dokumentacji sprawy tj. niezwłocznie, jednak nie później niż 3 dni od dnia złożenia wniosku zgodnie z art. 14 ust. 3 ustawy.
Reasumując powyższe w odniesieniu do prośby o zajęcie stanowiska w sprawie przedstawionej przez Inwestorkę, stwierdza się, że organ administracji architektoniczno-budowlanej, przeprowadził procedurę w sprawie uprawomocnienia decyzji w zgodzie z obowiązującymi przepisami, wręcz „z korzyścią” dla Inwestora, ponieważ wyznaczył termin 7 dni na zapoznanie się z dokumentacją ewentualnym stronom, po 14 dniach publikacji w BIP,
a zgodnie z przepisami winien wyznaczyć termin 14 dniowy.
Odnosząc się natomiast do 5–cio dniowego czasu na ewentualny spływ korespondencji, tutaj żaden przepis prawa nie określa tego terminu, przeważnie wynika on z przyjętych praktyk administracyjnych danego urzędu.
(MR)
arch. Maciej Kubicki
Koordynator Zespołu ds. Legislacji
przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP
arch. Piotr Chuchacz
Przewodniczący Rady
Małopolskiej Okręgowej IARP
Niniejszy dokument nie stanowi oficjalnej wykładni przepisów prawa i nie może być stosowany jako podstawa prawna do rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach. Opinie i propozycje zawarte w opracowaniach zespołów problemowych oraz w stanowiskach i komunikatach Rady Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP należy traktować jako materiał pomocniczy.