Zespół Rzeczoznawców przedstawia swoją opinię

Czytaj więcej:

Niniejszy dokument nie stanowi oficjalnej wykładni przepisów prawa i nie może być stosowany jako podstawa prawna do rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach. Opinie i propozycje zawarte w stanowiskach Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP należy traktować jako materiał pomocniczy.

Kraków, 12 sierpnia 2021 r.

OPINIA nr ZR 200

Zespołu Rzeczoznawców
przy Radzie Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP

Treść pytania:

1. Czy balustrada wykonana z odpowiedniego szkła pełnego, bezpiecznego, laminowanego mocowana w loggiach w budynku wysokim powyżej 25 m nad terenem (X i XI piętro) spełnia wymagania balustrady jako pełnej zgodnie z par. 303 ust. 2 Rozporządzenia w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
2. Czy w budynku mieszkalnym czterokondygnacyjnym, z garażem podziemnym (czyli z 1 kondygnacją podziemną), lokalizacja kotłowni gazowej powyżej 60 kW do 2000 kW na parterze, a nie na najwyższej kondygnacji budynku spełni wymogi obecnie obowiązującego rozporządzenia WT (Dz.U. z 2020 r. poz. 1608, 2351), w świetle którego część podziemna budynku to teraz kondygnacja oraz w świetle stanowiska Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej, zgodnie z którym niedopuszczalna jest lokalizacja kotłowni w kondygnacjach podziemnych.

 Zespół Rzeczoznawców przedstawia swoje stanowisko

Podstawa prawna:

[1] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim winny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2019 r. poz. 1065 z późn. zm.)

Ad. 1

• § 298. 1. Balustrady przy schodach, pochylniach, portfenetrach, balkonach i loggiach nie powinny mieć ostro zakończonych elementów, a ich konstrukcja powinna zapewniać przeniesienie sił poziomych, określonych w Polskiej Normie dotyczącej podstawowych obciążeń technologicznych i montażowych. Wysokość i wypełnienie płaszczyzn pionowych powinny zapewniać skuteczną ochronę przed wypadnięciem osób. Szklane elementy balustrad powinny być wykonane ze szkła o podwyższonej wytrzymałości na uderzenia, tłukącego się na drobne, nieostre odłamki.

(…)

• § 303. 2. W budynku na kondygnacjach położonych powyżej 25 m nad terenem można stosować loggie wyłącznie z balustradami pełnymi. Stosowanie logii powyżej 55 m nad terenem jest zabronione.

Ad. 2

• § 3. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

(…)

16) kondygnacji – należy przez to rozumieć poziomą część budynku, zawartą pomiędzy powierzchnią posadzki na stropie lub najwyżej położonej warstwy podłogowej na gruncie a powierzchnią posadzki na stropie lub warstwy osłaniającej izolację cieplną stropu, znajdującego się nad tą częścią budynku, przy czym za kondygnację uważa się także poddasze z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi oraz poziomą część budynku stanowiącą przestrzeń na urządzenia techniczne, mającą średnią wysokość w świetle większą niż 2 m; za kondygnację nie uznaje się nadbudówek ponad dachem, takich jak maszynownia dźwigu, centrala wentylacyjna, centrala klimatyzacyjna, obudowa wyjścia z klatki schodowej, kotłownia lub inne pomieszczenia techniczne;

17) kondygnacji podziemnej – należy przez to rozumieć kondygnację zagłębioną poniżej poziomu przylegającego do niej terenu co najmniej w połowie jej wysokości w świetle, a także każdą usytuowaną pod nią kondygnację;

18) kondygnacji nadziemnej – należy przez to rozumieć każdą kondygnację niebędącą kondygnacją podziemną;

(…)

• § 176. 1. Pomieszczenia przeznaczone do instalowania kotłów na paliwa gazowe powinny odpowiadać wymaganiom § 172 oraz innym przepisom rozporządzenia, a także odpowiadać wymaganiom określonym w Polskiej Normie dotyczącej kotłowni wbudowanych na paliwa gazowe o gęstości względnej mniejszej niż 1.

(…)

4. Kotły na paliwa gazowe o łącznej mocy cieplnej powyżej 60 kW do 2000 kW należy instalować w służącym wyłącznie do tego celu pomieszczeniu technicznym lub w budynku wolno stojącym przeznaczonym wyłącznie na kotłownię.

(…)

6. Kubatura pomieszczeń z kotłami na paliwa gazowe o łącznej mocy cieplnej do 60 kW oraz z kotłami o mocy cieplnej powyżej 60 kW pobierającymi powietrze z pomieszczeń powinna odpowiadać wymaganiom określonym w § 172.
7. Kubatura pomieszczeń z kotłami, o których mowa w ust. 4 i 5, z zamkniętą komorą spalania, powinna być określana indywidualnie, przy uwzględnieniu warunków technicznych i technologicznych, a także wymagań eksploatacyjnych.
8. W pomieszczeniu z zainstalowanymi kotłami, o których mowa w ust. 4 i 5, zabrania się instalowania urządzeń przeznaczonych do pomiaru zużycia gazu.
9. Do pomieszczeń technicznych z zainstalowanymi kotłami o łącznej mocy cieplnej powyżej 60 kW do 2000 kW, zlokalizowanych w budynku o innym przeznaczeniu niż kotłownia, należy doprowadzić odrębny przewód gazowy, z którego nie mogą być zasilane pozostałe urządzenia gazowe w tym budynku.

[2] Stanowisko Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej z 2012 r „odnośnie dopuszczalnych miejsc lokalizacji w budynkach kotłowni gazowych o mocy od 60 kW do 2000 kW na paliwa gazowe o gęstości względnej mniejszej niż 1”

(…) wyjaśnia się, że kotłownie gazowe o mocy od 60 kW do 2000 kW na paliwa gazowe o gęstości względnej mniejszej niż 1, zgodnie z § 176 ust. 1 i ust. 4 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.), oraz zgodnie z przywołanymi przez ten przepis wymaganiami Polskiej Normy PN-B-02431-1:1999 „Kotłownie wbudowane na paliwa gazowe o gęstości względnej mniejszej niż 1. Wymagania.”, należy instalować w służącym wyłącznie do tego celu pomieszczeniu technicznym lub w budynku wolnostojącym przeznaczonym wyłącznie na kotłownię. Rozpatrywane pomieszczenia techniczne przeznaczone na kotłownie mogą być lokalizowane w nowoprojektowanych budynkach o wysokości do 4 kondygnacji nadziemnych włącznie na kondygnacji najwyższej lub najniższej nadziemnej (parterze). W budynku o liczbie kondygnacji większej niż 4 nadziemne, kotłownię należy lokalizować na najwyższej kondygnacji budynku. Nad pomieszczeniem na najwyższej kondygnacji, w którym będzie zlokalizowana kotłownia powinien być „lekki dach”, swobodnie ułożony na konstrukcji nośnej, wykonany z materiałów niepalnych.

W świetle powyższego niedopuszczalna jest lokalizacja wspomnianych kotłowni o mocy cieplnej od 60 kW do 2000 kW na kondygnacjach podziemnych nowoprojektowanych budynków. (…)

[3] Polska Norma PN-B-02431-1:1999 „Kotłownie wbudowane na paliwa gazowe o gęstości względnej mniejszej niż 1. Wymagania.”

Odpowiedzi na pytania:

Ad. 1.

W § 298. ust. 1 Rozporządzenia MI [1] zawarte są wymogi dla balustrad stosowanych na loggiach gdzie:
konstrukcja powinna zapewniać przeniesienie sił poziomych, określonych w Polskiej Normie dotyczącej podstawowych obciążeń technologicznych i montażowych. Wysokość i wypełnienie płaszczyzn pionowych powinny zapewniać skuteczną ochronę przed wypadnięciem osób. Szklane elementy balustrad powinny być wykonane ze szkła o podwyższonej wytrzymałości na uderzenia, tłukącego się na drobne, nieostre odłamki.

Ponadto zgodnie z § 303. ust. 2 Rozporządzenia MI [1] w budynku na kondygnacjach położonych powyżej 25 m nad terenem można stosować loggie wyłącznie z balustradami pełnymi. Stosowanie logii powyżej 55 m nad terenem jest zabronione.

Obecne możliwości techniczne i materiałowe pozwalają na wykonanie balustrady pełnej z wypełnieniem ze szkła, w której zarówno konstrukcja mocowania, jak i szklane wypełnienie zapewnia przeniesienie sił poziomych, określonych w Polskiej Normie dotyczącej podstawowych obciążeń technologicznych i montażowych, a wysokość i wypełnienie płaszczyzn pionowych zapewniają skuteczną ochronę przed wypadnięciem osób.

W praktyce, z uwagi na wymogi bezpieczeństwa, stosuje się jako wypełnienie balustrady szkło o odpowiedniej grubości, złożone z kilku warstw, hartowane i laminowane (stosowne obliczenia wykonuje producent szkła). Laminowanie ma zapobiec wypadnięciu szkła z ramy (mocowań) balustrady przy pęknięciu (szyby hartowane również mogą ulec pęknięciu). Ponadto niezwykle istotne jest zapewnienie odpowiedniej, ww. wytrzymałości dla każdego elementu tj. ramy w której znajduje się szkło (lub zamocowań bezramowych), wytrzymałości połączenia szkło–metal oraz wytrzymałości zamocowań zestawu do konstrukcji nośnej budynku. Na wszystkie powyższe rozwiązania techniczne należy przedstawić atesty i dopuszczenia, dokumentujące wytrzymałość oraz trwałość zarówno dla poszczególnych elementów, jak i dla całości zestawu. Przedstawione przez producenta atesty i dopuszczenia np.: Krajowa ocena techniczna lub deklaracja zgodności z Polską Normą itp. mają być zgodne z Ustawą z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz.U. 2004 Nr 92 poz. 881, Dz.U.  z  2021 r. poz. 1213).

Wniosek:

Wykonana i zamocowana zgodnie z powyższym opisem balustrada z pełnym wypełnieniem szklanym spełnia wymagania balustrady jako pełnej zgodnie z par. 303 ust. 2 Rozporządzenia MI [1].

Ad. 2.

Zgodnie ze Stanowiskiem Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej z 2012 r. [2] odnośnie dopuszczalnych miejsc lokalizacji w budynkach kotłowni gazowych o mocy od 60 kW do 2000 kW na paliwa gazowe o gęstości względnej mniejszej niż 1, pomieszczenia techniczne przeznaczone na kotłownie mogą być lokalizowane w nowoprojektowanych budynkach o wysokości do 4 kondygnacji nadziemnych włącznie na kondygnacji najwyższej lub najniższej nadziemnej (parterze). Dodatkowym warunkiem przy lokalizacji ww. kotłowni jest to, aby pomieszczenie techniczne przeznaczone na kotłownię spełniało wymogi § 176 ust. 1 i ust. 4 Rozporządzenia MI [1] oraz wymagania Polskiej Normy PN-B-02431-1:1999 „Kotłownie wbudowane na paliwa gazowe o gęstości względnej mniejszej niż 1. Wymagania.”[3]

Z racji opublikowania Stanowiska Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej [2] w 2012 r dokument ten odnosi się do ówcześnie obowiązującego Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim winny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2012 r. nr 75 poz. 690) w którym istotne dla niniejszej opinii § 176 ust. 1 i ust. 4 mają identyczne brzmienie jak obecnie w Rozporządzeniu MI [1]. Również Polska Norma PN-B-02431-1:1999 [3] nie została obecnie zastąpiona nowszą PN. Odniesienie się w Stanowisku Komendanta Głównego PSP z 2012 r. do nieaktualnych definicji kondygnacji podziemnych (piwnic) nie ma tu żadnego znaczenia. Istotne jest to, że zgodnie ze Stanowiskiem KG PSP [2] niedopuszczalna jest lokalizacja wspomnianych kotłowni o mocy cieplnej od 60 kW do 2000 kW na kondygnacjach podziemnych nowoprojektowanych budynków. Ponadto obecnie, w przypadku kwalifikacji piwnicy jako kondygnacji nadziemnej, można zaprojektować na niej kotłownię gazową - jako na najniższej kondygnacji nadziemnej.

Wniosek:

Z zapisów Stanowiska Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej z 2012 r [2] wynika, że kotłownie gazowe o mocy od 60 kW do 2000 kW na paliwa gazowe o gęstości względnej mniejszej niż 1, mogą być lokalizowane w nowoprojektowanych budynkach o wysokości do 4 kondygnacji nadziemnych zarówno (włącznie) na kondygnacji najwyższej lub najniższej nadziemnej. Równocześnie należy spełnić wymogi § 176 ust. 1 i ust. 4 Rozporządzenia MI [1] oraz Polskiej Normy PN-B-02431-1:1999 [3].

(KS)

arch. Wojciech Dobrzański,
Koordynator Zespołu Rzeczoznawców
przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP