Zespół Rzeczoznawców przedstawia swoją opinię
Czytaj więcej:
Niniejszy dokument nie stanowi oficjalnej wykładni przepisów prawa i nie może być stosowany jako podstawa prawna do rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach. Opinie i propozycje zawarte w stanowiskach Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP należy traktować jako materiał pomocniczy.
Kraków, 15 czerwiec 2019 r.
Uzupełnienie 29.04.2021 r.
Opinia nr ZR 124
Zespołu Rzeczoznawców
przy Radzie Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP
Dotyczy:
Połączenia działki budowlanej z drogą publiczną planowanym dojazdem o szerokości 3 m, w kontekście wymogu Starostwa Powiatowego doprowadzenia do ww. działki budowlanej, na której projektowany jest budynek jednorodzinny, dojścia z funkcją dojazdu o szerokości minimum 4,5 m. Rozpatrywany jest tu przypadek, w którym dostęp z działki inwestora do drogi publicznej odbywa się drogą wewnętrzną, po służebności gruntowej ustanowionej na działce nie będącej własnością inwestora, a droga publiczna ma szerokość mniejszą niż 4,5 m wymagane przez Starostwo Powiatowe dla powyższego dojazdu. Autor pytania nie sprecyzował, jakiej kategorii jest droga publiczna do której ma być zapewniony dostęp.
Pytanie nr 1 z dnia 15.06.2019 r.:
Czy warunek z § 14 ust. 1 WT można uważać za spełniony, zakładając, że do budynku doprowadzony będzie dojazd o szerokości 3 m, a nie dojście łączone z dojazdem? Czy słuszny jest wymóg Starostwa Powiatowego żądającego dojścia z funkcją dojazdu o szerokości minimum 4,5 m?
Pytanie nr 2 z dnia 15.04.2021 r. do Opinii nr ZR 124 z dnia 15.06.2019 r.
Chciałbym zapytać o zaprojektowanie dojazdu i dojścia jako dwóch niezależnych ciągów komunikacyjnych na wewnętrznej drodze dojazdowej do budynku mieszkalnego jednorodzinnego. Droga wewnętrzna łączy działkę budowlaną z drogą gminną niepubliczną. Dlaczego wskazują Państwo (w opinii ZR 124) 1,5 m jako minimalną szerokość dojścia? Który przepis na to wskazuje?
Stan prawny – aktualizacja na dzień 29.04.2021 r.:
[1] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 w sprawie warunków technicznych, jakim winny odpowiadać budynki i ich usytuowanie – z dnia 8 kwietnia 2019 r. (Dz.U. z 2019 r. poz. 1065 z późniejszymi zmianami).
Rozdział 2 Dojścia i dojazdy § 14.1. Do działek budowlanych oraz do budynków i urządzeń z nimi związanych należy zapewnić dojście i dojazd umożliwiający dostęp do drogi publicznej, odpowiednie do przeznaczenia i sposobu ich użytkowania oraz wymagań dotyczących ochrony przeciwpożarowej, określonych w przepisach odrębnych. Szerokość jezdni stanowiącej dojazd nie może być mniejsza niż 3 m.
- Dopuszcza się zastosowanie dojścia i dojazdu do działek budowlanych w postaci ciągu pieszo-jezdnego, pod warunkiem że ma on szerokość nie mniejszą niż 5 m, umożliwiającą ruch pieszy oraz ruch i postój pojazdów.
- Do budynku i urządzeń z nim związanych, wymagających dojazdów, funkcję tę mogą spełniać dojścia, pod warunkiem że ich szerokość nie będzie mniejsza niż 4,5 m.
(…)
§ 15.1. Szerokość, promienie łuków dojazdów, nachylenie podłużne i poprzeczne oraz nośność nawierzchni należy dostosować do wymiarów gabarytowych, ciężaru całkowitego i warunków ruchu pojazdów, których dojazd do działki budowlanej i budynku jest konieczny ze względu na ich przeznaczenie, zgodnie z warunkami określonymi w przepisach odrębnych.
- Dojścia służące równocześnie do ruchu pojazdów gospodarczych i uprzywilejowanych o masie całkowitej do 2,5 tony powinny mieć nawierzchnię o nośności co najmniej dostosowanej do masy tych pojazdów.
§ 16.1. Do wejść do budynku mieszkalnego wielorodzinnego, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej powinny być doprowadzone od dojść i dojazdów, o których mowa w § 14 ust. 1 i 3, utwardzone dojścia o szerokości minimalnej 1,5 m, przy czym co najmniej jedno dojście powinno zapewniać osobom niepełnosprawnym dostęp do całego budynku lub tych jego części, z których osoby te mogą korzystać.
[2] Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r. - tekst jednolity z dn. 06.02.2020 r. (Dz.U. 2020, poz. 293)
Art. 2.12) „działce budowlanej” - należy przez to rozumieć nieruchomość gruntową lub działkę gruntu, której wielkość, cechy geometryczne, dostęp do drogi publicznej oraz wyposażenie
w urządzenia infrastruktury technicznej spełniają wymogi realizacji obiektów budowlanych wynikające z odrębnych przepisów i aktów prawa miejscowego;
(…)
14) „dostępie do drogi publicznej” – należy przez to rozumieć bezpośredni dostęp do tej drogi albo dostęp do niej przez drogę wewnętrzną lub przez ustanowienie odpowiedniej służebności drogowej;
[3] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 29 sierpnia 2019 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz.U. z 2019 r. poz. 1643)
§ 44: ust. 2. Szerokość chodnika usytuowanego bezpośrednio przy jezdni, pasie postojowym lub zatoce postojowej nie powinna być mniejsza niż 2,00 m, a w przypadku przebudowy drogi, wyłącznie w miejscu występowania przeszkody, dopuszcza się zmniejszenie tej szerokości do 1,25 m.
(…)
ust. 4. Szerokość chodnika nieusytuowanego bezpośrednio przy jezdni, pasie postojowym lub zatoce postojowej nie powinna być mniejsza niż 1,5 m, a w przypadku przebudowy drogi, wyłącznie w miejscu występowania przeszkody, dopuszcza sięzmniejszenie tej szerokości do 1,0 m.
Odpowiedź na pytanie nr 1:
W odpowiedzi na pytanie dotyczące wymaganej szerokości drogi niepublicznej, umożliwiającej dostęp działki budowlanej do drogi publicznej, zgodnie z § 14 ust. 1 Rozporządzenia MI [1], przy wykonaniu drogi dojazdowej o szerokości 3 m, spełniony jest wymóg minimalnej szerokości drogi dojazdowej zapewniającej dojazd z działki budowlanej do drogi publicznej. Komunikacja piesza i komunikacja kołowa zostały w § 14 ust. 1 Rozporządzenia MI [1] potraktowane jako dwie odrębne funkcje. Przepisy dotyczące dostępu zabudowy jednorodzinnej do drogi publicznej są niejednoznaczne i wymagają działań legislacyjnych. Ponadto w § 15 ust. 1 i ust. 2 Rozporządzenia MI [1] w pojawia się zastrzeżenie dotyczące szerokości i innych parametrów drogi które należy dostosować do przewidywanego ruchu pojazdów na tej drodze.
Podsumowanie:
Wymóg minimalnej łącznej szerokości 4,5 m dla dojścia i dojazdu zorganizowanego w formie wydzielonej jezdni o szerokości 3 m i dojścia pieszego o szerokości 1,5 m obowiązuje w odniesieniu dla połączenia z drogą publiczną budynku mieszkalnego wielorodzinnego, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej. Dla budynków pozostałych w tym domów jednorodzinnych jest to wielkość komfortowa (optymalna) natomiast bezwzględne ograniczenie przepisowe dotyczy jedyne zapewnienia jezdni o szerokości 3 m.
Jeżeli połączenie z drogą publiczną kilku działek odbywa się bez wydzielenia jezdni, czyli w formie ciągu pieszo-jezdnego umożliwiającego ruch pieszy oraz ruch i postój pojazdów, wówczas wymagana szerokość takiego połączenia powinna wynosić min. 5 m.
Odpowiedź na pytanie nr 2:
Możliwość zaprojektowania dojazdu i dojścia jako dwóch niezależnych ciągów komunikacyjnych wynika z Rozporządzenia MI [1], które nie zastrzega konieczności łączenia obu ruchów, a jedynie w wypadku oddzielenia wymaga wykonania samodzielnej jezdni dla ruchu kołowego o szerokości min. 3 m (MI [1] § 14 ust. 1) cyt.: „Szerokość jezdni stanowiącej dojazd nie może być mniejsza niż 3 m”.
W § 16. ust. 1. Rozporządzenia MI [1] mowa jest o utwardzonym dojściu o szerokości 1,5 m prowadzącym od dojść i dojazdów (wymaganym wyłącznie dla budynku wielorodzinnego, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej).
Przez analogię do wymagań stawianych dla dróg publicznych rekomendujemy stosowanie min. 1,5 m szerokości dojścia, z dopuszczeniem zmniejszenia szerokości chodnika do 1 m jedynie incydentalnie, w miejscu występowania przeszkody. (Rozporządzenie MI [3] § 44 ust. 4.).
Informujemy, że w drugiej części pytania zacytowano fragment Opinii Wydziału Architektury i Urbanistyki UMK zamieszczonej na stronie Biuletynu Informacji Publicznej w zakładce Warsztaty dla Inwestorów „Zagadnienie nr 4: Wymiary dojścia dla projektowanej zabudowy jednorodzinnej i wielorodzinnej”. Sugerujemy skierowanie pytania do autora tego opracowania. https://www.bip.krakow.pl/?dok_id=66449
(K.S.)
arch. Wojciech Dobrzański,
Koordynator Zespołu Rzeczoznawców
przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP